Je bent in aanraking gekomen met het TMS Syndroom, oftewel Tension Myositis Syndrome.
Je wilt meer weten over TMS. Worden bijvoorbeeld jouw pijnklachten door TMS veroorzaakt? Of misschien heb je wel andersoortige klachten die TMS zouden kunnen zijn. In dit artikel ga ik in op wat het TMS syndroom is, de oorzaak, het herkennen van TMS bij jezelf, en de mogelijkheden die jij hebt om er iets aan te doen.
Spoiler alert: TMS is omkeerbaar, je kan dus van je klachten afkomen. En het is ook mogelijk om erachter te komen of jouw klachten nu TMS zijn, of niet.
Inhoud:
1. Wat is TMS?
2. Hoe ontstaat het TMS syndroom?
3. Hoe weet ik of ik TMS heb?
4. TMS therapie
Wat is TMS?
Wat is TMS? Dit is een belangrijke vraag om te beantwoorden. Als je namelijk weet wat iets is en hoe het komt, kun je er ook iets aan doen. Weet je niet wat iets is, dan kun je een probleem ook niet bij de oorzaak aanpakken. Elke oplossing is dan maar symptoombestrijding. Je blijft dweilen met de kraan open.
Het TMS syndroom is een mind body syndroom. Oftewel: er zijn lichamelijke klachten die in je brein gecreëerd worden, door wat zich in je psyche afspeelt. Dit betekent echter absoluut niet dat je de klachten verzonnen hebt! TMS pijn is échte pijn. En andersoortige TMS klachten zijn ook échte klachten.
Bij dit klachtenbeeld wordt er geen goede verklaring voor je klachten gevonden. Maar toch heb je last. Hoe kan dat? Hoe kan het dat er in je lichaam niks te vinden is, terwijl je zoveel pijn hebt, of andere klachten?
Niet alleen voor pijnklachten
Vaak wordt er in relatie tot het TMS syndroom alleen maar over pijn gesproken, terwijl het ook om alerlei andersoortige klachten gaat. Denk bijvoorbeeld aan duizeligheid, tintelingen, concentratieproblemen, overprikkeling, vermoeidheid, maagzuurklachten, of long-covid. Ik moet toegeven dat ‘chronische pijn’ wel een stuk lekkerder in de mond ligt dan ‘andere lichamelijke klachten’. Dat effect neemt nog toe als ik beide groepen wil aanspreken.
Tegelijk zeggen cliënten mij regelmatig hoe lastig ze het vinden dat er over hun klacht weinig geschreven wordt. Ik wil hier dus benadrukken dat TMS in alle soorten en vormen voorkomt, en absoluut niet alleen beperkt is tot pijn. Vul dus vooral overal je eigen klacht in, in de plaats van het woord ‘pijn’ of ‘klacht’. Een grove stelregel is: is het blauw, komt er bloed uit, of is het gebroken? Dan is het zeker geen TMS. Bij twijfelgevallen kun ik je natuurlijk helpen om dit uit te sluiten.
Even terug... Wat is dus TMS?
Samengevat is TMS dus een verzamelnaam voor klachten in je lichaam, die geen fysieke oorzaak hebben. De klachten kunnen in allerlei vormen en maten komen, en ook in zeer uiteenlopende intensiteit. Deze symptomen zijn er écht, en kunnen heel vervelend en zelfs invaliderend zijn. Ze worden echter gecreëerd in je brein, en komen dus niet door een lichamelijk probleem.
Lichaam en geest: de ware oorzaak van TMS
De werkelijke oorzaak van je klachten is stress of emotionele spanning die in je lijf is geschoten. Stress en emotionele lading zijn niet alleen aspecten van de psyche; in het brein hebben ze ook fysiologische componenten. Bepaalde hersengebieden worden actiever, terwijl andere juist minder actief worden. Stress en emoties zijn in zekere zin dus ook fysiek. Daardoor hebben ze echte effecten op je lichaam, en kunnen ze klachten veroorzaken. Er is dan niks mis met het lijf, maar toch heb je last. Het brein activeert dan symptomen.
Misschien klinkt dit een beetje vaag als ik zeg dat je hersenen symptomen activeren. Maar het is precies wat er gebeurt bij dit mind body syndroom. Het is alsof je brein op de aanknop drukt. Je brein maakt de inschatting: ik denk dat dit nu klopt om te doen. Symptomen: AAN!
Als dat gebeurt, dan heb je TMS.
Hoe uit het TMS syndroom zich?
Tension Myositis Syndrome kan zich op vele manieren uiten. Niet alleen pijn hoort dus bij het TMS syndroom. Er zijn zeer veel uiteenlopende symptomen die allemaal bij dit mind body syndroom kunnen horen.
Denk bijvoorbeeld aan brandend maagzuur, misselijkheid, duizeligheid, jeuk, of overgevoeligheid voor licht en geluid. Of wat dacht je van spierspanning, het muurvast komen te zitten van gewrichten, of het gevoel van verzuring? Ook verminderde concentratie, geheugenproblemen en andere componenten van brain fog horen bij het TMS. Het kan zelfs gebeuren dat een lichaamsdeel ineens niet goed meer werkt, of helemaal uitvalt.
Bij mij uitte het zich in de vorm van fibromyalgie. Dat was althans mijn diagnose. Gelukkig bleek dat niet zo’n levenslang vonnis te zijn als de dokter tegen mij had gezegd. Wil je meer weten over mijn ervaring met mijn eigen TMS? Lees dan hier verder.
TMS, MBS, PPD, SOLK, ALK: de naamgeving.
Er zijn een aantal verschillende benamingen voor TMS in omloop, wat soms zorgt voor verwarring. Hieronder licht ik alle naamgevingen toe.
TMS staat voor Tension Myositis Syndrome. Tension betekent spanning. Myositis betekent ontsteking in de spieren en verwijst (van oudsher) naar pijn. Syndroom betekent een cluster van klachten die samen kunnen voorkomen bij één klachtenbeeld. Samengenomen betekent deze term dus: spierpijn- en ontsteking die veroorzaakt wordt door psychologische spanning.
Tension Myositis Syndrome is ook bekend onder de noemers mind body syndroom (MBS), psychophysiologic disorder (PPD), neuroplastic pain en neural pathway pain. In het Nederlands spreken we van ALK of SOLK: Aanhoudende Lichamelijke Klachten, of Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Aandoeningen. Al deze benamingen betekenen in feite hetzelfde.
Dr. Sarno
De term Tension Myositis Sydrome is bedacht door de Amerikaans revalidatiearts Dr. John Sarno. Hij zag dat veel rugpijnproblemen niet goed overgingen, zelfs met de beste behandelingen die we daarvoor hebben. Zoals het een goede arts betaamd zocht Sarno daarom verder. Hij ontdekte dat de meeste van zijn patiënten ook andere medische aandoeningen hadden gehad waarvan bekend is dat die samenhangen met stress. Denk bijvoorbeeld aan astma, spanningshoofdpijn, en prikkelbare darmsyndroom. Door dit inzicht kwam Sarno op het idee dat de rugpijn ook door psychologische spanning zou kunnen worden veroorzaakt. Dit leidde tot de naam Tension Myositis Syndroom.
Sarno veranderde zijn werkwijzen en richtte zijn behandelingen op het psychologische aspect. De resultaten
waren verbluffend. Al die mensen die al jarenlang met onopgeloste rugpijn rondliepen, konden nu worden geholpen. Dit laat dus ook gelijk zien dat TMS een hele fijne diagnose is om te krijgen. Die klachten, waar je al zo lang mee rondloopt, zijn te verhelpen!
Niet alleen rugpijn
Gaandeweg kwam Dr. Sarno erachter dat dit niet alleen van toepassing was op rugpijn, maar op allerlei soorten pijnproblemen. En zelfs dat het niet alleen opgaat voor pijn, maar ook voor allerlei andersoortige klachten! Hij veranderde de betekenis van de afkorting van Tension Myositis Syndrome, in: Tension Myoneural Syndrome. Dit deed hij om de bredere lading te dekken. Uiteindelijk zag Sarno dat het scala aan klachten dat door deze psychologische stress kan ontstaan zo breed is, dat hij het The Mindbody Syndrome ging noemen.
De originele naam, Tension Myositis Syndroom, is bij de meeste mensen blijven hangen. Maar ook de nieuwere benamingen (MBS, PPD, neuroplastic pain) worden veel gebruikt.
Mensen zeggen vaak dat myositis betekent: pijn in de spieren. Maar strikt genomen klopt dat niet. Myos zijn de spieren, en -itis aan het einde van een woord betekent ontsteking. Dit roept echter wel de vraag op waarom Dr Sarno voor dit woord gekozen heeft. Hij heeft in zijn ontdekkingen en hypotheses namelijk nooit gesproken over ontstekingen!
Hoe ontstaat TMS?
TMS ontstaat wanneer je iets onplezierigs meemaakt in je leven, en je de emotie die je daarbij kreeg niet bewust ervaren hebt. Dat kan gebeuren als de emotionele lading groot is. Die kan dan door jouw brein direct naar je onderbewuste worden weggesluisd. De emotie blijft dan in het onderbewuste rondzingen, en veroorzaakt daardoor lichamelijke klachten.
Hoe werkt dit?
Emotionele lading
Het eerste is: wanneer wordt een emotie onderdrukt? Wanneer maakt je brein deze keuze? Je las hierboven al dat dat kan gebeuren als de emotionele lading groot is. Om het preciezer te zeggen, kan dat gebeuren als je brein een emotioneel beladen situatie als bedreigend ervaart. Dan wil jouw brein je beschermen en voor jouw welzijn zorgen, door die emotie bij je weg te houden. Dit gebeurt vooral wanneer een situatie in het hier en nu gelijkenis vertoont met een heftige ervaring uit je kindertijd. Bijvoorbeeld een ervaring dat je moeder er even niet was toen jij als kindje bang of verdrietig was. Voor een klein kindje is dit een ontzettend heftige ervaring. Je bent namelijk volledig afhankelijk van je ouders voor het krijgen van zorg, liefde, en aandacht. Als je die niet krijgt, is dat als kind een bedreiging van jouw welzijn.
Dus nog even samenvattend: als je brein een emotionele situatie als bedreigend aanmerkt, zorgt die dat de bijbehorende emotie niet in je bewustzijn komt. Voor de duidelijkheid: je hebt er zelf geen enkele weet van wanneer dit gebeurt.
Nu is de emotie dus onderdrukt. Maar zo’n onderdrukte emotie heeft nadelen. Het is niet alleen maar: “zó, lekker onderdrukt, nu zijn we er vanaf!” Die emotie werd als dreiging waargenomen. En als je brein dreiging waarneemt, hoort daar ook een reactie bij.
Gevaarsignalen
Wanneer je brein dreiging waarneemt, gaan er in je brein gaan namelijk gevaarsignalen aan. En die gevaarsignalen kunnen op verschillende manieren tot expressie komen. Je brein doet dat om je te beschermen
Laten we als eerste eens kijken naar emoties. Emoties zijn op zichzelf een gevaarsignaal. Je zou ook kunnen zeggen: een beschermend signaal. Ga maar na: angst zorgt dat je bij een gevaarlijke of onplezierige situatie wegblijft. Boosheid zorgt dat je de situatie verandert.
Gevaarsignalen kunnen ook komen in de vorm van lichamelijke gewaarwordingen. Neem bijvoorbeeld pijn: als je je hand brandt aan een hete pan, dan trek je snel je hand weg. Zo voorkom je schade aan de weefsels van je huid, of als je je lang brandt, ook de weefsels binnenin je hand. Pijn is dus bescherming! Of bijvoorbeeld vermoeidheid: die zorgt dat je gaat rusten, zodat jouw energie voor andere dingen gebruikt kan worden. Dit is waarom je moe wordt als je een virus hebt. Het virus maakt je niet moe, maar je brein zet de moeheid aan, zodat jij gaat rusten. Zo kan je immuunsysteem goed zijn werk doen. Of wat dacht je van jeuk? Doordat je krabt zorg je dat er iets wat misschien op je huid zat, eraf komt. In feite zijn dit allemaal fysieke symptomen die je brein gebruikt om jou op het gevaar te attenderen. (Dit gebeurt ook bij het TMS syndroom, maar daar komen we later op terug).
Passend handelen door de gevaarsignalen
Doordat jij een symptoom waarneemt, weet jij hoe je passend moet handelen. Je trekt je hand weg, neemt rust, krabt, etc. En je wordt je in dat moment ook bewust van het gevaar. Wanneer jij bewust wordt van het gevaar, nemen de gevaarsignalen in je brein ook weer af. De boodschap is overgebracht, en de gevaarsignalen zijn dus niet meer nodig. Daardoor kom je weer in een prettige toestand van rust en ontspanning, en blijf je bijvoorbeeld niet gespannen en alert zoals je was op het moment dat je je hand brandde.
Het remmen van de gevaarsignalen
Het weer laten afnemen van de gevaarsignalen wordt op hersenniveau gedaan door de Prefrontale Cortex (PFC). Met de prefrontale cortex word je je bewust van het gevaar (de bedreigende situatie). Doordat je bewust wordt van het gevaar, nemen de gevaarsignalen af. De PFC heeft dus een afremmende werking op de gevaarsignalen.
Maar wat nu als de emoties onderdrukt zijn? Dan ga je dus niet bewust waarnemen wat de bedreigende situatie was. En de emoties komen dan ook niet in het bewustzijn. Hierdoor kan de prefrontale cortex dus niet zijn remmende werking uitoefenen. Daardoor blijft die emotie steeds maar rondzingen, en blijven die gevaarsignalen steeds geactiveerd worden. Zo blijven de uitingsvormen van die gevaarsignalen dus ook steeds aanwezig.
Gevaarsignalen veroorzaken symptomen
De uitingsvormen van de gevaarsignalen blijven steeds aanwezig. Misschien kun je je nu voorstellen dat als die gevaarsignalen maar door blijven gaan, en als die zich kunnen uiten via vermoeidheid en pijn, dat je hierdoor dus chronische symptomen kan ontwikkelen. En in feite kan je brein alle mogelijk lichamelijke symptomen aanzetten als uiting van de gevaarsignalen. Dus ook bijvoorbeeld: zuurbranden, duizeligheid, misselijkheid, tinnitus, spierspanning, en ga zo maar door.
Wat is jouw klacht? Of wat zijn jouw klachten? Kun je die herkennen als uiting van een gevaarsignaal wat maar blijft doorgaan?
TMS wordt moeilijk herkend in de medische wereld
Omdat er geen lichamelijk probleem te vinden is, staan artsen voor een raadsel. Ze kunnen er niet achter komen waarom je fysieke klachten hebt. Daardoor worden mensen soms niet geheel serieus genomen in hun klachten. Als dit gebeurt, is heel vervelend. Mogelijk heb je je al vaak onbegrepen gevoeld door artsen, is je verteld dat je met klachten moet leren leven of ben je zelfs behandeld alsof je gek bent.
In andere gevallen komt er een medische verklaring die heel logisch klinkt, maar die in werkelijkheid niet de oorzaak van je klachten is. Er is bijvoorbeeld een afwijking te zien op een röntgenfoto of MRI. Als deze afwijking dichtbij de locatie van de klachten zit, lijkt het heel plausibel dat dit de oorzaak is. Maar er zijn vele soorten afwijkingen die je op een MRI kunt vinden, die bij veruit de meeste mensen helemaal geen klachten veroorzaken! Dit is belangrijk om je te realiseren, dus ik benadruk het nog een keer.
Er zijn allerlei soorten afwijkingen die gevonden worden in medische onderzoeken en op medische foto’s, die bij de meeste mensen geen klachten veroorzaken.
Als je dus zo’n afwijking op een foto ziet, moeten we eerst onderzoeken of die ook werkelijk klachten veroorzaakt! Helaas gebeurt dit in veel gevallen niet. Dat betekent dat er een medische conclusie kan worden getrokken over iets wat in feite onschadelijk is. De afwijking kan bijvoorbeeld iets zijn dat gewoon hoort bij de veroudering. Of het is wel een medische afwijking, maar niet één die tot problemen leidt. Om een duidelijk voorbeeld te geven: er zijn duizenden mensen met hernia’s, waarbij de hernia niet op een zenuw drukt. Daardoor veroorzaakt de hernia geen klachten. Je ziet hem echter wel op een MRI-scan.
In andere gevallen worden er soms medische termen gebruikt om iets te beschrijven dat eigenlijk niet zo medisch is. Dan klinkt het als een diagnose en als een echt fysiek probleem. Maar ook dan is de werkelijkheid anders.
Wanneer een arts met een goed klinkende uitleg komt, is dat heel overtuigend. In veel gevallen is de arts zelf ook overtuigd. Dat maakt het moeilijker om te herkennen dat je lichamelijke klachten eigenlijk TMS zijn. De arts heeft namelijk een logisch verhaal verteld.
Dan ben je op jezelf aangewezen om je af te vragen of er misschien iets anders aan de hand is. Of wil je er juist eens een keer niet alleen voorstaan? Dan kunnen we deze vraag ook samen beantwoorden. Als je benieuwd bent hoe dit in zijn werk gaat, kijk dan eens op de pagina over het intakegesprek.
Pijn op hersenniveau - De ware oorzaak van TMS!
Op hersenniveau is er iets heel interessants aan de hand. Jouw hersenen zien namelijk geen verschil tussen emotionele pijn en fysieke pijn. Laat me dit verder uitleggen.
In een wetenschappelijk onderzoek is bekeken wat er in de hersenen gebeurt bij een fysieke pijnprikkel versus een emotionele pijnprikkel. De onderzoekers hebben twee groepen mensen in een MRI scanner gelegd. Ze begonnen met een groep mensen bij wie pijn werd uitgelokt door een heet voorwerp tegen hun arm aan te houden. Er lichten dan bepaalde hersencentra op die te maken hebben met pijn.
De tweede groep bestond uit mensen die net een moeilijke verbreking van hun relatie hadden meegemaakt. Deze mensen waren door hun partner verlaten, en zij ervoeren heftige gevoelens van afwijzing. Deze tweede groep was de emotionele pijngroep. In de MRI-scanner werd hun een foto van hun ex-partner getoond, terwijl ze dachten aan de specifieke ervaring waarbij ze zich zo afgewezen voelden. En wat blijkt? Dan gaan dezelfde hersengebieden aan als bij de fysieke pijn!
Emotionele pijn is voor je hersenen dus precies hetzelfde als fysieke pijn. Daardoor kan het ook zo makkelijk gebeuren dat emotionele pijn in je brein omgezet wordt naar fysieke pijn. Want voor je hersenen is het hetzelfde. Dit is wat er gebeurt bij het TMS syndroom.
Wanneer krijg je Tension Myositis Syndrome?
TMS ontstaat wanneer er iets in je leven speelt dat jou emotioneel raakt, waardoor je jezelf gaat onderdrukken. Waardoor je dus niet deed wat jij werkelijk wilde, of waardoor je geen ruimte voelde om jezelf te zijn of jezelf te laten zien. Dit zorgde voor een conflict vanbinnen.
Een deel van jou wilde namelijk gewoon lekker zichzelf zijn, en doen wat daarbij hoort voor jou. Maar een ander deel van jou voelde dat dat niet kon. Dat kan bijvoorbeeld zijn omdat het sociaal zeer ongewenst was, en er afwijzing dreigde. Of omdat je iets of iemand erdoor kwijt kon raken, er iets mis kon gaan, of je iemand er teveel pijn mee zou doen. Daardoor maakte je op dat moment de beslissing om niet te doen wat jij werkelijk had gewild. Je deed niet wat klopte voor JOU, je was niet trouw aan jezelf. Er was iets dat je eigenlijk wilde doen, dat niet strookte met wat je ‘goed’ vond om te doen. Dat is het innerlijke conflict.
Er is dus een verschil tussen wat je had willen doen en wat je deed. Misschien moest je bijvoorbeeld sterk zijn voor je gezin, je ouders, of je partner. Of misschien moest je zo veel dingen regelen dat er even geen plek was voor jou, en voor wat jij nodig had. Of zag je de uitweg uit de situatie gewoon niet.
Als je niet kan doen wat voor jou vanbinnen klopt om te doen, vindt er zelfonderdrukking plaats. Zelfonderdrukking wil zeggen dat een deel van jou niet tot uiting kan komen. Als dat veel gebeurt in je leven, of rondom een groot onderwerp, wringt dat vanbinnen natuurlijk. Dan kan de emotionele lading van dat innerlijke wringen zich via je lichaam gaan uiten.
Laat me het proces van zelfonderdrukking wat verder uitleggen.
Wanneer je in een onplezierige situatie bent, creëert je onbewuste brein normaalgesproken een negatieve emotie. Daardoor weet jij dat je bij moet sturen. Je gaat dan een actie doen om je te uiten of om de situatie te veranderen. Nu stelden we echter dat het doen van die actie als bedreigend wordt ervaren voor je onderbewuste. Je onderbewuste wil dat je die actie NIET gaat doen. Daarom onderdrukt het onderbewuste brein de gehele emotie die jou normaal zou aansporen om de situatie te veranderen. En daarmee wordt dus ook het gedrag tegengehouden.
TMS Therapie
In TMS therapie zijn er twee belangrijke pijlers, die allebei op hun eigen manier gaan over emotie en gedrag. Als eerste is er de onderdrukte emotie met bijbehorende gedragspatronen. Die houdt verband met de situaties in jouw leven, los van je klachten. Als tweede is er de emotie die optreedt rondom de klachten, zoals bijvoorbeeld angst voor je klachten of frustratie. Ik zal allebei deze pijlers van de TMS therapie apart bespreken. Daarna licht ik ook de samenhang tussen die twee pijlers toe.
Onderdrukte emotie en zelfonderdrukkend gedrag: de oorzaak van TMS
Zoals we eerder zagen, is er bij TMS sprake van onderdrukte emotie die de klachten veroorzaakt. De onderdrukte emotie gaat meestal samen met zelfonderdrukkende gedragspatronen. In TMS therapie ga je opsporen wat die bij jou zijn: wat is de onderdrukte emotie, en welk gedrag gebruik je om aan die emotie te ontkomen? Dit gaat vaak gepaard met inzicht in waar dat vroeger vandaan is gekomen, en het herkennen dat het nu niet meer nodig is dat je dat nog doet. In het hier en nu is het in feite veilig. Maar toch handel je nog vanuit een oud gevoel van onveiligheid.
Ook ga je ontdekken dat het veilig is om de emotie toe te laten. Zelfs al voelt die onveilig aan. Door die veiligheid te gaan voelen rondom je gevoelens en gedragspatronen, word je in staat om oude gevoelens te verwerken en oude gedragspatronen te veranderen. Dan is de emotie dus niet meer onderdrukt, hij is vrijgemaakt, en hoef je het zelfonderdrukkende gedrag niet meer te doen.
Gevoelens als reactie op je klachten
De tweede pijler van de TMS therapie is het behandelen van de gevoelens die mensen hebben over hun klachten. Mensen zijn vaak erg bang zijn voor hun klacht. Of ze voelen zich gefrustreerd en willen die klacht zo graag fixen! En dat is natuurlijk ook logisch. Maar die focus op de klacht, in de vorm van angst, fixen of frustratie, dat zet juist weer die gevaarsignalen in werking in je brein. En daardoor wordt de klacht versterkt. Dus deze reacties, hoe logisch en begrijpelijk ze ook zijn, creëren een vicieuze cirkel. Daarom zorgen we in de TMS therapie dat je minder bang wordt voor de klacht.
Mensen zijn met name vaak bang dat er toch fysiek iets mis is. Daarom gaan we heel duidelijk bewijzen dat er fysiek echt niks mis is, en dat je klachten volledig in je brein worden gecreëerd. Daarna weten we het echt zeker. Onomstotelijk. Zodat je daar echt niet bang voor meer hoeft te zijn. En dan betekent pijn dus ook niet meer: “er is iets mis”. En dat is eigenlijk de essentie van het verminderen van die angst, dat pijn niet meer hoeft te betekenen dat er iets mis is in je lijf.
Soms zijn mensen bang voor andere dingen die samenhangen met hun klachten. In die gevallen kijken we ook samen naar wat die angsten zijn. Vanaf daar kan ik je helpen om minder bang te zijn.
Samenhang tussen de twee pijlers van TMS therapie
In het begin van de TMS behandeling ontdek je dus echt dat je fysieke klacht niet betekent dat er fysiek iets mis met je is. Dit is mooi, want nu kunnen we de koppeling gaan maken naar wat die pijn dan wél betekent. Een klacht ontstaat namelijk altijd om een reden.
Denk maar even terug aan de gevaarsignalen waar we het eerder over hebben gehad: dat fysieke gevaarsignalen in het brein hetzelfde zijn als emotionele gevaarsignalen. En dat daardoor emotionele gevaarsignalen ertoe kunnen leiden dat het brein fysieke klachten gaat creëren. Als we dus weten dat de klacht niet veroorzaakt wordt door een fysieke dreiging, moet het dus wel door een emotionele dreiging zijn! Zo zijn we dus weer terug bij de eerste pijler van de onderdrukte emotionele lading, en is de weg vrij om daarop te gaan focussen.
Herstel van TMS!
Het mooie van TMS is: je kan ervan herstellen: Al die tijd heb je rondgelopen met die vervelende klachten en ben je niet begrepen door artsen. Misschien is je zelfs verteld dat je met je klachten moet leren leven, en heb je niet geweten of je ooit je leven terug zult krijgen. Al die tijd dat je daarmee hebt rondgelopen is waarschijnlijk heel beangstigend geweest, en heeft je misschien moedeloos doen voelen. Al die tijd heeft het geleken alsof je hier nooit vanaf zou komen en alsof de toekomst onzeker is. Maar als je erachter hebt dat je TMS hebt, betekent dat dat je toekomst weer open gaat. Als je TMS hebt, is er geen schade aan je lichaam. Het TMS syndroom is volledig omkeerbaar. Ook jij kan hiervan herstellen!